In de eerste kolom staan de aantallen thuiszitters bij de start van het schooljaar 2010-2011 voor respectievelijk de G4 (grootste 4), de G21 en de overige, kleinere gemeenten. De toename van het aantal thuiszitters in datzelfde schooljaar vindt u in de tweede kolom. De laatste kolommen geven de aantallen thuiszitters voor wie gedurende het schooljaar 2010-2011 een oplossing werd gevonden weer en de aantallen die thuiszitten en meer dan een half jaar wachten op een oplossing.
De definitie die OCW hanteert voor thuiszitters is de volgende:
Thuiszitter. Is een leerplichtige jongere tussen 5 en 18 jaar die zonder geldige reden (zoals ziekte) meer dan 4 weken verzuimt. Ook jongeren van 16 en 17 jaar die kwalificatieplichtig zijn worden als thuiszitter aangemerkt, als het thuiszitten begonnen is tijdens de inschrijving in het voortgezet onderwijs en zij geen werk hebben en op geen enkele manier toewerken om weer naar school te gaan. Degenen die op grond van de Leerplichtwet ontheven zijn van de verplichting tot inschrijving bij een onderwijsinstelling vallen niet onder de definitie.
Dit zijn de kerngegevens van het Ministerie van OCW
Ingrado2, de branchevereniging voor leerplichtambtenaren hanteert de volgende definitie:
" Thuiszitters zijn leerplichtigen die om welke reden dan ook, behalve wegens ziekte meer dan vier weken thuiszitten."
Het onderzoek3 van de Nationale Ombudsman dat op 24 januari 2011 is gepubliceerd stelt vast dat er een verschil is tussen de cijfers van Ingrado4 en die van het ministerie van OCW. Ingrado stelt vast dat er iedere dag zo'n 800 tot 1100 leerlingen per dag. Op jaarbasis zou het gaan om 2500 leerlingen die langer dan 4 weken thuiszitten.
Opvallend is de verschillende definitie die wordt gehanteerd. Zo krijg je nooit een sluitend beeld over thuiszitters en dat bemoeilijkt de oplossing. Ik heb slechts 3 onderzoeken gebruikt.
Tot zover even de beleidscontext.
Het gevoel...
Een droevig gevoel overheerst als men de casussen leest. Het gevoel dat de meeste kinderen wel naar school willen. Ouders ervaren een regeloerwoud, inflexibiliteit, onwillige schoolbesturen. Heel veel schrijnende verhalen. De gevolgen zijn ook even schrijnend te noemen Ik citeer "Geen goede dagbesteding Verlaagd zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen Somberheid en depressies. Geen doel meer voor ogen hebben. Moeder die haar baan moet opgeven.
Stress en spanning wegens verschillen van visies met instellingen en scholen. Spanning en stress door dreigingen van hulpverleners met sancties van leerplicht en onderwijs inspectie. Financiële zorgen, omdat andere vormen van onderwijs niet vergoed of bekostigd worden".
De suggesties voor verbetering zijn evenmin hoopgevend....... Ik citeer "Vraag een vrijstelling aan op basis van levensovertuiging of emigreer als je zeer hoogbegaafde kinderen hebt. Het Nederlandse onderwijs brengt alleen maar stress en ellende. "
Oplossingen...
In de Denktank waarin ik zitting heb is onderzoek gedaan naar de Dunne lijn tussen naar school en thuiszitten, Daarin komen goede aanbevelingen naar voren. Out of the Box denken wordt als must ervaren om tot een oplossingen te komen. Buiten de boekjes en regels gebeuren mooie dingen. Je ziet in Good Practises veelal dat out of the box gedacht wordt. Ook wordt samengewerkt.
Luister naar het kind, van de rekening, neem het serieus in zijn verhaal. De meeste willen naar school. Stel vragen aan het kind, praat met en niet over het kind! Het wil al te graag naar school.
De Zeiljongens doen het, een geweldig initiatief, triest echter dat het nodig is.
Mijn wens...
Luister naar het kind, neem het serieus en werk out of het box samen naar een oplossing voor thuiszitters.
Levi van Dijk
Volg het thuiszitter initiatief van Auke en Harold? Zie ook :
http://members.chello.nl/~a.breemen/rapport_De_dunne_lijn.pdf
1 kamerbrief-dag-van-de-leerplicht 17-3-2011
2 Rapport Opstaan tegen thuiszitten, IJsbrand Jepma, Oktober 2011
3 Hoera! Ik ga weer naar school, Nationale ombudsman, 24 januari 2011
4 De Nederlandse Vereniging van Leerplichtambtenaren.
Lees ook de blog van Ingrid over thuiszitters.